وضعیت سلامت روان افراد ۱۵ ساله و بالاتر شهر تهران در سال ۱۳۸۷

هدف: این مطالعه به عنوان بخشی از پروژه سنجش عدالت در شهر تهران انجام گردید. از آنجا که برنامه ریزی دقیق به منظور ارایه خدمات بهداشت روان در استان تهران، نیازمند اطلاعات پایه و اساسی در این زمینه است، این مطالعه با هدف بررسی وضعیت سلامت روان افراد 15 ساله و بالاتر شهر تهران انجام گردید. روش: این پژوهش، یک مطالعه توصیفی – مقطعی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه شهروندان تحت پوشش مناطق 22 گانه شهرداری تهران بود. نمونه مورد مطالعه به شیوه تصادفی خوشه ای منظم از بین خانوارهای ساکن در این مناطق انتخاب شد. در مجموع 19370 نفر (7705 مرد و 11665 زن) پرسش نامه 28 سؤالی سلامت عمومی (28-ghq) را به منظور بررسی وضعیت سلامت روان تکمیل نمودند. کلیه اطلاعات پرسش نامه ها توسط کارشناسان آموزش دیده مراکز بهداشت مناطق، تکمیل و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: 2/34 درصد افراد 15 ساله و بالاتر، مشکوک به اختلال روانی بودند (9/37 درصد زنان و 6/28 درصد مردان). زنان 3/1 برابر مردان در خطر ابتلا به اختلالات روانی قرار داشتند. خطر ابتلا به بیماری روانی با بالارفتن سن افزایش داشت و در افراد مطلقه و بیوه 5/1 برابر افراد متأهل و مجرد بود. بالاترین خطر ابتلا به بیماری های روانی به مردان بی کار و زنان خانه دار تعلق داشت. بالاترین درصد پاسخ مثبت به سؤالات پرسش نامه سلامت عمومی، مربوط به خوب و سرحال نبودن، عصبی و بداخلاق بودن، دلهره و دلشوره، ناتوانی در وقت گذاشتن در کارها و احساس ناامیدی و مشکل خواب و غمگینی بود. علایم اضطراب و جسمانی سازی نسبت به علایم افسردگی و اختلال عملکرد اجتماعی شایع تر بودند. نتیجه گیری: برآورد می شود که حدود دو میلیون نفر در شهر تهران نیازمند خدمات بهداشت روان هستند. کافی نبودن تعداد روانپزشک و تخت های روانپزشکی، ضرورت نیروی انسانی کارآمد و امکانات و تسهیلات مناسب جهت ارایه خدمات بهداشت روان به ساکنان شهر تهران را طلب می کند و برگزاری کارگاه های آموزش مهارت های زندگی برای افراد جامعه به منظور مقابله با موقعیت های استرس زا در مناطق شهری را پیشنهاد می نماید.